Monday, March 4, 2019

Meritocratie sy Merinocratie

Folo taona lasa izay, teto amin’ity blaogy ity aho, nilaza taminareo fa teny maloto ny voambolana hoe merina, ka tsy tokony hampiasaina mihitsy. Folo taona aty aoriana, tena mbola manahirana ny sofina hatrany ny mandre na mamaky fehezanteny misy an’io teny hoe Merina io.

Androany aho, hanoratra lahatsoratra iray miaro tanteraka ny fitondrana Rajoelina, ary miaro manokana ny Minisitry ny Serasera, Ramatoa Lalatiana Rakotondrazafy Andriantongarivo. Tsy dia fombako ny manohana firehana politika na miaro mpanao politika, indrindra hoe mpitondra, saingy misy resaka mila ahitsy kosa ka tsy azo anginana.

Mahakasika ny fanatsarana ny fanolorana vaovao an-tsary ao amin’ny TVM ny tafa. Amin’ny saina tsy miangatra aloha, maro tamin’ireo mpanolotra vaovao teo aloha, indrindra ireo lehilahy, no tena tsy manintona kosa. Tsy vitan’ny hoe tsy manintona fa na dia manana traikefa an-taonany maro nanolotra vaovao aza dia mbola votsa ihany (miadana fanonona fehezanteny, miankanankana). Raha ny endrika amam-bika an’ireto voafantina hanolotra vaovao kosa, tena tsy azo lavina fa mendrika kokoa noho ny maro amin’iretsy mahazatra.
Azo kianina ny hoe ny Minisitra mihitsy no miditra an-tsehatra manao ny safidy, saingy roa no azo hamaliana an’izay. Voalohany vao nandray asa vao haingana izy, koa maneho izany fa hadisoan’ny mpitantana teo aloha (Tale isan-tsokajiny izay tokony ho nandray izany andraikitra izany hatry ny ela) ny tsy mba nisaina ny hakanton’ny endrika fanehoana vaovao. Faharoa, rehefa mahita ny kiana nahazo an’io fanovana io aho, dia hoy aho hoe tsara ihany ny minisitra mihitsy no “mi-assume” nanao izay fifantenana izay.

Ny mampalahelo dia ny fanehoan-kevitry ny sasany milaza fa fanavakavaham-bolon-koditra ataon’ny Merina io fanatsarana io. Lazaina fa fanilihana ny tsy Merina. Raha noheveriko fa ho fihomehezana no handraisan’ny ankabiazan’ny mpamaky izany fanehoan-kevitra izany, indrisy fa tsy vitsy ireo roboka hankahala Merina na hankahala mpitondra ka miombona amin’io hevitra iray io. Tena “cybercriminalité” kosa aloha amiko ny filazana fa hoe “Tsy tia cotier ny Minisitry ny Serasera”, “mialona ny cotier tsara toerana ny Merina”, fanilihana olona iray (Murella) no anton’io fanatsarana io.

Tsy ny fanolorana vaovao irery no asa azo andraisan-karama, fa mitaky bika aman’endrika mahate hijery izany miseho tele izany. Raha bika aman’endrika tsy mety hatao amin’ny alimanaka tompoko tsy tokony handray andraikitra hilaza vaovao.

Ary porofon’ny tsy fisian’ny fanilihana ny tsy merina, nakarin’ny TVM teo amin’ny plateau mihitsy ny tale anankiray hanazava ny fanatsarana natao, dia tovolahy tsy afaka ny hokilasiana ho Merina mihitsy ingahy Tale nanazava tao. Koa raha misy fanavakavahana ny cotier ve, tsy any amin’ny toerana ambony toy ny tale no ho tsy nahitana afa-tsy Merina?

Taona maro no efa niaretan’ity firenena ity nandefitra ny “équilibre régional” izay fanomezana vahana kokoa ny faritra tsirairay mihoatra noho ny fahaiza-manao. Fahavalon’ny “méritocratie” tanteraka io, ka tsy voatery izay mahay sy havanana na hahavita tsara ny asa no apetraka eo amin’ny toerana ambony anankiray, fa ny fiaviana no tsy maintsy hajaina. Mbola mitohy hatrami’izao io, saingy na dia mbola tohizana aza dia mahazo kiana foana ny mpitondra sy ny “malama loha” fa mampihatra ny fanavakavahana ara-poko. Raha tsy atsahatra ny fiheverana ny fihavian’ny olona iray dia hitovy amin’i Afrika Atsimo aty amin’ny taonjato faha-21 isika. Ao Afrika Atsimo mantsy izao, dia misy fanavakavahana izay mampijaly ny fotsy hoditra mahantra, ka ahiana hitovy amin’izay manjo ny fotsy hoditra ao Afrika Atsimo ankehitriny ny hanjo ny “malama loha” eto Madagasikara afaka taona vitsivitsy.

Mendrika ny hambara sy hotatatataina ny endrika fanavakavahana misy, na iza na iza lasibatr’izany, saingy rehefa tsy misy kosa ny fanavakavahana nefa ambara fa misy, ary maro no roboka mino an’izay, dia ilay olona mamorona an’io fanavakavahana io no tena mpanavakavaka ka mila andraisana fepetra. Ady amin’ny fanavakavahana ihany koa izany.

Wednesday, February 13, 2019

Tsy naty antoka dimy taona ihany isika

Fijery iray ananan’ireo olona mpomba ny #MialaRajao ny hoe maty antoka dimy taona ny firenena malagasy noho ilay “Ni ni” tamin’ny taona 2013, tsy namelana ny kandidà Rajoelina sy ny kandidà Ravalomanana hirotsaka tamin’ny fifidianana. Toa ny kiana no betsaka tamin’ny fitondran’ny Filoha Rajaonarimampianina noho ny doka. Dimy taona aty aorian’ilay fifidianana faran’ny taona 2013 anefa, ilay tsy navela hirotsaka no nisafidianan’ny vahoaka tamin’ny fihodinana faharoa.

Rehefa nandray ny fitondrana kosa ny Filoha Rajoelina, dia tsapa fa nisy ny fiezahana hiala amin’ny ankamaroan’ireo tsiny nanakianana ny fitondrana Rajaonarimampianina. Raha nampikolay tamin’ny resaka ambadika fa tsy laitra ny fitsabahan’ny vadin’ny Filoha Rajaonarimampianina tamin’ny fitantanana ny firenena, izay asa ny fahamarinany, dia namoahan’ny fiadidiana ny Repoblika fanambarana mihitsy ny famerana ny andraikitry ny vadin’ny Filoha Rajoelina tamin’ny fiandohan’ity fitondrana ity. Raha ny amin’izay aloha, fony mbola Filohan’ny Tetezamita aza izy mivady, dia tsy nisy loatra ny siosion-dresaka ny amin’izay fitsabahan’ny vehivavy amin’ny fitondrana ny firenena, ny eto amin’ny fisafidianana ny kandidàn’ny antoko TGV tamin’ny fifidianana irery ihany no tsaroana nilazan’ny gazety tamin’izany izay mety ho nisian’ny fitsabahana…
Teo aloha, nampikolay ny fihetraketraky ny mpitandro filaminana amin’ny vahoaka, raha ny herisetra tany Antsakabary no ohatra iray goavana ny amin’ny tsy fisian’ny fitsipi-pifehezana amin’izy ireo, ankehitriny kosa dia hita fa mba tsy an-kitsitsy aloha hatreto ny famaizana ny fanamparam-pahefana, ka ny fitarainana sy sary miparitaka any amin’ny tambajotran-tserasera dia tena misy mihaino tokoa. Tohizo fa tsara. Raha voakiana ho tsy manao na inona na inona ny fitondrana teo aloha, dia tsapa ho mihetsiketsika fatratra kosa ny mpitondra ankehitriny, na eto an-toerana na amin’ny fivoahana any ivelany. Eo amin’ny fanendrena ny tompon’andraikitra ambony eny anivon’ny ministera, dia misy ministera anankiray aloha hatreto miezaka ny mampiseho fa afaka ny mpiasa eo anivon’ny ministera izay manana ny fahaizana ilaina ihany no omena toerana fa tsy voatery ho olom-baovao izay akaiky sy naman’ny minisitra.
Ny resaka malety ihany koa dia naharatsy sary ny fitondrana teo aloha. Asa aloha ny amin’ity fitondrana vaovao ity momba izay resaka izay fa somary mampisalasala kely ihany ny fandanian’ny antenimiera roa tonta tsy misy fanovana ary amin’ny salanisa 100% ny tolo-dalàna aroson’ny governemanta. Tsy misy aloha anefa ny siosion-dresaka ny amin’izay mety ho fanazavana an’izay salanisa izay.

Raha ny hatreto aloha izany, dia miezaka ny ho tsara sary noho ny fitondrana HVM ny fitondrana ankehitriny, ka izay no ilazana hoe mety ho tsy maty antoka dimy taona ihany isika fa farafaharatsiny mba nisy hianaran’ny mpitondra vaovao ny amin’izay tsy tokony hatao rehefa mahazo fitondrana.

Thursday, February 7, 2019

Destination finale

Question de culture générale : Quel est le point commun entre chanter faux , chanter du Johnny, ne pas avoir de cigarettes, et perdre sa carte d’identité nationale?

Question de mathématiques : Quelle est la probabilité qu’un pilleur de caveau, quand il va faire son sale besogne, emmène sa carte d’identité nationale. Quelle est la probabilité qu’il oublie sa carte d’identité dans le tombeau qu’il vandalise. Quelle est la probabilité qu’il ne s’en souvienne pas ou qu’il ne tente rien pour la récupérer entre la nuit du cambriolage et quatre jours plus tard. Quelle est la probabilité qu’une autre personne ait caché dans ce tombeau la carte d’identité d’une personne qui n’y est pas du tout allée?

Lundi dernier, j’ai regardé le film Mom and Dad avec Nicolas Cage. J’ai aimé le concept du film.